Op een mooie avond in juni beland ik aan de rand van een Groningse akker vol karwij. De hele dag waren ‘de man op de dijk’ Ben Koks en ik al in Groningen, veldwerk voor ons nieuwe boek over steppekiekendieven. We reden langs wuivende gerstvelden, stijve tarwe, maisjungles, pittoreske kerkjes op hoge wierden -zoals je alleen maar in Groningen hebt- en we telden kiekendieven.
Vier soorten vliegen er tegenwoordig in de provincie: bruine, blauwe, grauwe én steppekiek. Zo’n 10 steppekiekendieven. De grote vraag is natuurlijk: broedt er dit jaar weer een paartje van deze mysterieuze vogelsoort…
Karwij
We kregen een tip van een vriendelijke mevrouw, ze had iets gezien in de buurt van akkers met luzerne en karwij. Het is de wereld van Stedum, Lellens en Loppersum. Die namen alleen al spreken tot de verbeelding.
Boven het veld luzerne treffen we een paartje bruine kieken. Naast een mesthoop posten we een tijdje. Een donkere lucht komt snel onze kant op -of: een schip met zoere appels. Na de bui rijden we verder, slaan een zijweg in en: karwij! Vol kamille en klavers. Die geuren en zóveel insecten, wat een rijkdom. Jammer dat dit gewas zeldzaam is geworden. Terwijl brood met kummel toch zo lekker is.
Het landschap en de zwaluwen
Filmer Hans Hut en enkele andere kiekendiefmensen sluiten zich bij ons aan. We genieten van de bloemen, de insecten, geuren en vogels. Hans spreekt uit wat ik ook dacht: “Het gaat niet alleen om de kiek, het gaat ook om de setting, het landschap, de lucht, de ruimte. Daar kick je op.”
Een jonge blauwe kiekendief vliegt langs karwij, koolzaad en luzerne. Hij lijkt iets te vangen, duikt op de grond. Dan maakt hij gekke sprongen, zoals een jonge kat speelt met een gevangen muis. Ook een grauwe kiek stroopt de akkers af op muizen of vogels.
En dan zien we de zwaluwen. Laag zwieren ze boven de karwij, jagend op de kleine insecten. We zouden meer van zulke mooie, bloemrijke akkers moeten hebben. En ja, om op de steppekiek terug te komen, een nestje in deze omgeving is best denkbaar.
Hans Hut filmde de zwaluwen: